Wat we wel weten: volgens de Arbowet moet iedere werkgever een risico-inventarisatie en -evaluatie uitvoeren. Het doel van die RI&E is inzicht krijgen in de gevaren op het gebied van de arbeidsomstandigheden op het werk. Kortweg: wat zijn de risico’s in mijn bedrijf en hoe belangrijk zijn die? Klinkt niet zo moeilijk, maar veel werkgevers hebben vragen over de RI&E.
Alle vragen over de RI&E hier even beantwoorden gaat natuurlijk niet. Maar we beginnen met drie elementaire vragen, met antwoorden.
Wat verstaan we onder ‘risico’?
We gebruiken de term ‘risico’ in de praktijk op verschillende manieren. Er bestaat dan ook een groot aantal omschrijvingen van het begrip. Sommige van deze beschrijvingen zijn tamelijk algemeen geformuleerd, andere beschrijvingen maken gebruik van preciezere verwoordingen.
Ongewenst effect en kans maal effect
Een voorbeeld van een algemene formulering is: risico is de mogelijkheid van een ongewenst effect.
Preciezer verwoordingen maken gebruik van de begrippen kans en effect. Risico wordt dan opgevat als een functie van deze twee begrippen. Deze veelgebruikte omschrijving neemt in de praktijk vaak de vorm aan van ‘kans maal effect’. Veel populaire relative ranking-methoden gaan uit van deze laatste benadering. Voor de RI&E kunt u met deze definities uit de voeten.
Hoe evalueren we risico’s?
Risico’s evalueren, oftewel een risico-evaluatie maken, doen we door aangetroffen situaties te vergelijken met beschikbare normen. Maar u kunt risico’s ook beoordelen met behulp van een relative ranking-methode.
In aanvulling op zo’n weging van ‘objectieve’ risico’s kan een extra stap nodig zijn. Die stap richt zich op aspecten die in de weging niet of onvoldoende aan de orde zijn gekomen. Voorbeelden? De omvang van de groep werknemers die het risico loopt. Of de mate waarin betrokkenen het risico kunnen vermijden. Of de risicobeleving van de werknemers. Want vergeet niet: het doel van een risico-evaluatie is een gezamenlijke beoordeling maken van de risico’s.
Soms wettelijke voorschriften
Normen, richtlijnen en berekeningen zijn slechts hulpmiddelen bij de beoordeling van risico’s. Maar let op: voor sommige risico’s gelden wettelijke voorschriften. Een voorbeeld: het is verboden om de op arbeidsmiddelen (bijvoorbeeld machines) aangebrachte beveiligingen te veranderen of weg te halen, ook als die niet nodig zijn. Hier dus geen risico-evaluatie; de beveiliging moet gewoon aanwezig zijn, punt uit.
Wat houdt relative ranking in?
Relative ranking of risico ranking is een techniek waarbij we de grootte van risico’s op een semi-kwantitatieve manier schatten. De uitkomst is relatief, die heeft dus geen absolute betekenis.
Meestal combineert relative ranking een kans-parameter met een effect-parameter. In de eenvoudigste variant onderscheidt men slechts klein en groot voor zowel kans als effect. Er zijn dan vier mogelijke uitkomsten, weer te geven in een eenvoudige risico-matrix. Meestal echter kennen we getalsmatige waarden toe aan de kans- en effectparameters.
Kans maal effect
In een aantal veelgebruikte relative ranking-methoden wordt risico beschouwd als ‘kans maal effect’. De risicoscore R berekenen we als het product van drie parameters — E, B en W — die corresponderen met effect, blootstellingsfrequentie en waarschijnlijkheid. Daarbij geeft de blootstellingsfrequentie aan hoe vaak een bepaalde gevaarlijke situatie zich voordoet. En de waarschijnlijkheid hoe groot de kans gegeven deze gevaarlijke situatie is dat het effect optreedt.
Meer vragen over dit onderwerp? Neem contact op via telefoonnummer 0575-555961 of mail info@1voud.nl. Volgt u ons al via Facebook en LinkedIn?
Bron: www.arbo-online.nl
